Creative Art Provision for Early Childhood: มกราคม 2019

วันพฤหัสบดีที่ 24 มกราคม 2562

เวลา 08:30 - 12:30 น.

💕 ความรู้ที่ได้รับ

ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับศิลปะ 1. ทฤษฎีพัฒนาการ
- พัฒนาการทางศิลปะของ โลเวนเฟลด์ (Lowenfeld)

2. ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับความคิดสร้างสรรค์

- ทฤษฎีโครงสร้างทางสติปัญญาของกิลฟอร์ด (Guilford)

- ทฤษฎีความคิดสร้างสรรค์ของทอร์แรนซ์ (Torrance)

- ทฤษฎีความรู้สองลักษณะ (สมอง สองซีก)

- ทฤษฎีพหุปัญญาของการ์ดเนอร์ (Gardner)

- ทฤษฎีโอตา (Auta)

➤ ทฤษฎีโครงสร้างทางสติปัญญาของกิลฟอร์ด (Guilford)

เป็นทฤษฎีเกี่ยวกับโครงสร้างทางสติปัญญา

ศึกษาเกี่ยวกับการวิเคราะห์ ตัวประกอบของสติปัญญา - เน้นเรื่องความคิดสร้างสรรค์

- ความมีเหตุผล

- การแก้ปัญหา

กิลฟอร์ด อธิบายความสามารถของสมองออกเป็น 3 มิติ

มิติที่ 1 เนื้อหา : เกี่ยวกับ ข้อมูล หรือ สิ่งเร้าที่เป็นสื่อในการคิด สมอง รับข้อมูลเข้าไปคิด พิจารณา 4 ลักษณะ คือ ภาพ สัญลักษณ์ ภาษา พฤติกรรม

มิติที่ 2 วิธีการคิด : มิติที่แสดงลักษณะการทำงานของสมองใน 5 ลักษณะ

- การรู้จัก การเข้าใจ

- การจำ

- การคิดแบบอเนกนัย (คิดได้หลายรูปแบบ หลากหลาย)

- การคิดแบบเอกนัย (ตัดสินใจเลือกสิ่งที่ดีที่สุด)

- การประเมินค่า

มิติที่ 3 ผลของการคิด : มิติที่แสดงถึงผลที่ได้จากการทำงานของสมอง จากมิติที่ 1 + มิติที่ 2

มี 6 ลักษณะ หน่วย จำพวก ความสัมพันธ์ ระบบ การแปลงรูป และการประยุกต์

สรุป เป็นทฤษฎีที่รวมความสามารถด้านความคิดสร้างสรรค์ด้วย คือ วิธีการคิดอเนกนัย เป็นการคิดหลายทิศทาง หลายแง่หลายมุม คิดได้กว้างไกล ซึ่งลักษณะความคิดนี้จะนำไปสู่การประดิษฐ์คิดค้นสิ่งแปลกใหม่

➤ ทฤษฎีความคิดสร้างสรรค์ของทอร์แรนซ์ (Torrance)

แนวคิด - ความคล่องแคล่วในการคิด

- ความยืดหยุ่นในการคิด

- ความริเริ่มในการคิด

แบ่งลำดับการคิดสร้างสรรค์เป็น 5 ขั้น 1.ขั้นการค้นพบความจริง

2.ขั้นการค้นพบปัญหา

3.ขั้นการตั้งสมมติฐาน

4.ขั้นการค้นพบคำตอบ

5.ขั้นยอมรับผลจากการค้นพบ

สรุป ทอร์แรนซ์ กล่าวว่า ความคิดสร้างสรรค์เป็นกระบวนการของความรู้สึกไวต่อปัญหา หรือสิ่งที่ขาดหายไป แล้วเกิดความพยายามในการสร้างแนวคิด ตั้งสมมุติฐาน ทดสอบสมมุติฐาน และเผยแพร่ผลที่ได้ให้ผู้อื่นรับรู้และเข้าใจ ทำให้เกิดแนวทางในในการค้นคว้าสิ่งแปลกๆใหม่ๆต่อไป

💢ขั้นความคิดสร้างสรรค์นี้ มีลักษณะคล้ายคลึงกับขั้นการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์

ทอร์แรนซ์จึงเรียกขั้นการคิดสร้างสรรค์นี้ว่า กระบวนการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ 💢

➤ ทฤษฎีความรู้สองลักษณะ (สมอง สองซีก)

การทำงานของสมองสองซีก ทำงานแตกต่างกัน ( คิดด้านบวก กับ คิดด้านลบ )

สมองซีกซ้าย ➟ ทำงานส่วนของการคิดที่เป็นเหตุผล

สมองซีกขวา ➟ ทำงานส่วนจินตนาการ และความคิดสร้างสรรค์

แพทย์หญิงกมลพรรณ ชีวพันธุศรี กล่าวว่า คนเรามีสมอง 2 ซีก

• สมองซีกขวา : จินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ สามารถพัฒนาได้มากในช่วงวัย 4-7 ปี

•ส่วนสมองซีกซ้าย : การคิดที่เป็นเหตุผล จะพัฒนาในช่วง 9-12 ปี และสมองจะเจริญเติบโตเต็มที่เมื่อ เด็กอายุ 11-13 ปี

⇩

💢 แนวคิดการทำงานของสมอง 2 ซีกถูกนำไปพัฒนาการจัดการศึกษาแบบบรูณาการ

และ วัฏจักรการเรียนรู้ 4 mat และการทำกิจกรรมที่หลากหลาย 💢

➤ ทฤษฎีพหุปัญญาของการ์ดเนอร์ (Gardner)

• ศึกษาเกี่ยวกับความหลากหลายของสติปัญญา

• ผู้คิดค้นทฤษฎีพหุปัญญา ( ศักยภาพและความสามารถที่หลากหลายของมนุษย์ )

• จำแนกความสามารถหรือสติปัญญาของคนเอาไว้ 9 ด้าน ได้แก่

- ความสามารถด้านภาษา - ความสามารถด้านตรรกวิทยาแลคณิตศาสตร์

- ความสามารถด้านดนตรี - ความสามารถด้านมิติสัมพันธ์

- ความสามารถด้านกีฬาและการควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย

- ความสามารถด้านมนุษยสัมพันธ์ - ความสามารถด้านจิตวิเคราะห์

- ความสามารถด้านธรรมชาติศึกษา

- ความสามารถในการคิดพลิกแพลงแตกต่างในการแก้ปัญหา

ลักษณะสำคัญของทฤษฎีพหุปัญญา

• ปัญญา มีลักษณะเฉพาะด้าน

• ทุกคนมีปัญญาแต่ละด้าน ทั้ง 9 ด้านมากน้อยแตกต่างกัน

• ทุกคนสามารถพัฒนาปัญญาแต่ละด้านให้สูงขึ้นได้

• ปัญญาต่างๆสามารถทำงานร่วมกันได้

• ในปัญญาแต่ละด้าน ก็มีความสามรถหลายอย่าง

➤ ทฤษฎีโอตา (Auta)

เดวิส และ ซัลลิแวน

แนวคิด ความคิดสร้างสรรค์มนุษย์พัฒนาสูงขึ้นได้ มี 4 ลำดับขั้น

ขั้นตอนที่ 1 การตระหนัก ต้องตระหนักถึงความสำคัญของความคิดสร้างสรรค์ที่มีต่อตนเอง ทั้งในอดีตและปัจจุบัน

ขั้นตอนที่ 2 ความเข้าใจ มีความรู้ ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งในเรื่องต่างๆ

ขั้นตอนที่ 3 เทคนิควิธี การรู้เทคนิควิธีในการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ทั้งที่เป็นเทคนิคส่วนบุคคลและเทคนิคที่เป็นมาตรฐาน

ขั้นตอนที่ 4 การตระหนักในความจริงของสิ่งต่างๆ การรู้จักหรือตระหนักในตนเอง พอใจในตนเองสามารถดึงศักยภาพมาใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อตนเอง

วงจรของการขีดๆเขียนๆ เคลล็อก (Kellogg) จำแนกเป็น 4 ขั้นตอน

ขั้นที่ 1 ขั้นขีดเขี่ย (placement stage)

เด็กวัย 2 ขวบ ขีดๆเขียนๆตามธรรมชาติ ขีดเขี่ยเป็นเส้นตรงบ้าง โค้งบ้าง ขีดโดยปราศจากการควบคุม

ขั้นที่ 2 ขั้นเขียนเป็นรูปร่าง (shape stage)

เด็กวัย 3 ขวบ การขีดๆเขียนๆเริ่มเป็นรูปร่างขึ้น เขียนวงกลมได้ ควบคุมมือกับตาให้สัมพันธ์กันมากขึ้น

ขั้นที่ 3 ขั้นรู้จักออกแบบ (design stage)

เด็กวัย 4 ขวบ ขีดๆเขียนๆที่เป็นรูปร่างเข้าด้วยกัน วาดโครงสร้างหรือเค้าโครงได้ วาดสี่เหลี่ยมได้

ขั้นที่ 4 ขั้นการวาดแสดงเป็นภาพ (pictorial stage)

เด็กวัย 5 ขวบขึ้นไป เริ่มแยกแยะวัตถุที่เหมือนกับมาตรฐานของผู้ใหญ่ได้ รับรู้ความเป็นจริง เขียนภาพแสดงถึงภาพคน/ สัตว์ได้ ควบคุมการขีดเขียนได้ดี วาดสามเหลี่ยมได้